U rubrici Knjiga Sedmice JU Gradska biblioteka Tivat ovog ponedjeljka preporučujemo odlični roman “Sloboda” (Dereta, Beograd 2021.) poznatog američkog pisca Džonatana Frenzena.
U ovom svom možda i najuspjelijem spisateljskom podvigu, epskim zamahom tako rijetkim za savremenu autorefleksivnu književnost, jedan od najznačajnijih proznih pisacâ današnjice predstavlja nam uzornu, liberalnu porodicu Berglund, misterije koje ih nekim čudom još uvijek drže na okupu, ali i sve ono što ih razdvaja. Oni nisu od onih književnih likovâ koje biste voljeli da sretnete, već prije od onih koje morate sresti, jer se svi lako prepoznajemo u njima. Prije svega, to su Peti i Volter, bračni par iz tipičnog američkog predgrađa u kom se stvara moderna mitologija srednje klase, gdje vrebaju varljivi sjaj običnog života i zamke svakodnevice. Kao i većina porodicâ, i ova je samo naizgled funkcionalna. Zašto je Volter, inače advokat i ekološki aktivista, prihvatio da radi za velike zagađivače ugljem? Zašto se njihov sin tinejdžer odselio kod komšijâ, zakletih republikanacâ? I zašto se nekada uzorna komšinica Peti odjednom pretvara u ljutu i razuzdanu ženu koja privlači pažnju radoznalih komšijâ?
Kada se Frenzen, poslije objavljivanja “Slobode”, pojavio na naslovnici Tajma kao prvi književnik poslije dužeg vremena, i to uz naslov “Veliki američki romanopisac”, svima je bilo jasno da prisustvujemo ustoličavanju književnog velikana koji će moći, kada prođu godine, da stoji rame uz rame sa svojim velikim prethodnicima iz XIX i s početka XX stoljeća. “Sloboda” je bila definitivna potvrda te literarne deifikacije, roman koji je rado čitala Opra Vinfri, ali i najznačajniji književni kritičari našeg doba. Takvo saglasje najšire čitalačke publike i stručne javnosti rijetko se dešavalo, i po pravilu je bilo znak da se nešto veoma značajno dešava u svjetskoj književnosti.
“Kao i “Korekcije”, njegov prethodni roman, “Sloboda” je istinsko remek-djelo američke proze, štoviše, ono je bogatije i dublje, manje blještavo na površini, ali mnogo pouzdanije u metodu”.
– Sem Tanenhaus, Njujork tajms
Premda svojom fabulom vezan za savremeno američko društvo, “Sloboda” Džonatana Frenzena je zapravo roman o prototipnom današnjem ljudskom biću; roman o svima nama. Zato ga svakako vrijedi pročitati. S poštovanjem, glavni urednik JU Gradska biblioteka Tivat, Miomir Abović
