U Leksičkom Vremeplovu JU Gradska biblioteka Tivat (i) ove subote donosimo objašnjenje etimologije dvije riječi. Kako smo to uobičajili, jedna riječ je iz opšteg leksikona b/cg/h/s jezika, a druga je bokeljski lokalizam. Ove subote to su riječi emócija i bolancâna.
Emócija je posuđeno, preko njemačkog Emotion, iz francuskog émotion, što je izvedeno od glagola émouvoir ‘uzbuditi, pokrenuti’, koji vodi porijeklo od latinskog ēmoveō ‘maknuti, pokrenuti, uzbuditi’. Latinski glagol, pak, složen je od prefiksa ex– i moveō ‘micati, pokretati’.
Bolancâna (u opštem leksikonu b/cg/h/s jezika ‘plavi patlidžan’) je od italijanskog melanzana ‘patlidžan’. Italijanska riječ, pak, potiče od arapskog bādingiān, pri čemu je došlo do ukrštanja sa italijanskim melo ‘jabuka’. Početno b– u našem bolancâna, prema jednom tumačenju, moglo bi se objasniti romanskim izvorom u kojem nije došlo do promjene b– > m– nakon ukrštanja sa italijanskim melo ‘jabuka’. Prema drugom tumačenju, u obliku bolancâna došlo je do kontaminacije italijanskog melanzana i turskog badeldjan. U Dubrovniku je potvrđen i oblik balànčāna.
Sa objašnjenjem etimologije neke nove dvije riječi – jedne iz opšteg leksikona b/cg/h/s jezika i jednog bokeljskog lokalizma – vidimo se iduće subote.
LITERATURA:
- Ranko Matasović, Tijmen Pronk, Dubravka Ivšić, Dunja Brozović Rončević – Etimološki rječnik hrvatskoga jezika, vol.1, Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, Zagreb 2016.
2. Petar Skok – Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, vol.I, Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti, Zagreb 1971.
