U Leksičkom Vremeplovu JU Gradska biblioteka Tivat (i) ove subote donosimo objašnjenje etimologije dvije riječi. Kako smo to uobičajili, jedna riječ je iz opšteg leksikona b/c/h/s jezika, a druga je bokeljski lokalizam. Ove subote to su porijeklo i smisao leksemâ sùjeta i fûrmina.
Leksem sùjeta posuđen je iz starocrkvenoslavenskog sujeta ili ruskog сýета ‘ispraznost’, što je izvedeno od praslavenskog *sujъ ‘prazan, tašt’ (starocrkvenoslavensko sujъ, starorusko суи ‘prazan’), a to potiče od indoevropskog korijena *k’owh₂yo– (npr. sanskrtsko śūyá– ‘prazan’, latinsko cavus ‘šupalj’, staroirsko cúa ‘šupalj’).
Fûrmina (u opštem leksikonu b/c/h/s jezika ‘šibica’) vodi porijeklo od italijanskog fulminante ‘munjevit, eksplozivan’. Italijanska riječ je particip prezenta od italijanskog fulminare, što je, pak, denominal od učenog italijanskog fulmine ‘plamen’. To italijansko fulmine, opet, vodi porijeklo od latinskog fŭlmen < fulgere ‘sijati’. U govorima Hrvatskog primorja posvjedočeni su i oblici fúlmin, fulminónt / fûlmin, fulminônt (Komiža, otok Vis). Pored potvrdâ sa razvojem ul > ur u zatvorenom slogu, nalazimo i oblike frimilônt (Brusje), frminônti (Istra), frmilânti (Sali) uz napomenu da je većina ovih variranjâ prisutna i u istočnim venecijanskim govorima.
Sa objašnjenjem etimologije neke nove dvije riječi – jedne iz opšteg leksikona b/c/h/s jezika i jednog bokeljskog lokalizma – vidimo se iduće subote.
LITERATURA:
- Ranko Matasović, Dubravka Ivšić Majić, Tijmen Pronk – Etimološki rječnik hrvatskoga jezika, vol. II, Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, Zagreb 2021.
2. Petar Skok – Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, vol.I, Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti, Zagreb 1971.
